Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc to choroba układu oddechowego, która objawia się m.in. dusznością, kaszlem, obniżoną tolerancją wysiłkową oraz odkrztuszaniem plwociny. POChP powoduje nieodwracalne zmiany w płucach, jednak chorobę można leczyć, a głównym celem jest poprawa jakości życia pacjenta i prewencja zaostrzeń choroby. Aby było to możliwe niezbędne jest wczesne rozpoznanie choroby. Dowiedz się, na czym polega diagnostyka POChP.
Kto powinien się zgłosić na badania diagnostyczne w kierunku POChP?
Diagnostyka POChP jest skierowana do osób, które obserwują u siebie objawy, które mogą przemawiać za POChP. Przykładowo: jeśli pacjent od dłuższego czasu uskarża się na przewlekły kaszel, którego nie można powiązać z infekcją, alergią czy astmą, to wskazane jest zgłoszenie się do lekarza pierwszego kontaktu, który skieruje pacjenta do poradni pulmonologicznej, gdzie rozpocznie się właściwa diagnostyka.
Warto w tym miejscu zaznaczyć, że istnieje dość precyzyjnie określona grupa ryzyka Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Tworzą ją osoby po 40. roku życia, które są lub były narażone na czynniki środowiskowe (gazy i pyły) wywołujące i zaostrzające objawy POChP. W szczególności dotyczy to:
- byłych i obecnych palaczy (również biernych),
- osób pracujących w warunkach dużego zapylenia powietrza, jak hutnicy, górnicy, metalurdzy, pracownicy zakładów produkcyjnych i chemicznych, budowlańcy,
- osób narażonych na wdychanie silnie zanieczyszczonego powietrza, czyli regularny kontakt ze smogiem.
To jest ważne:
Jeszcze do niedawna uważano, że POChP jest chorobą głównie palących mężczyzn, jednak obecnie równie często diagnozuje się ją u kobiet. Coraz większy wpływ na rosnącą częstość występowania choroby ma właśnie zanieczyszczenie powietrza.
Czym jest spirometria?
Spirometria to badanie diagnostyczne przeprowadzane m.in. w celu rozpoznania Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc u pacjenta z objawami choroby. Badanie polega na wykonywaniu wdechów i wydechów przy pomocy specjalnego ustnika, który jest podłączony do aparatu spirometrycznego.
Spirometria nie jest bolesna, natomiast może być męcząca. Wielu pacjentów uważa ją za nieprzyjemną procedurę diagnostyczną – wynika to z faktu, iż konieczne jest wykonywanie wdechów i wydechów w określony sposób, ściśle według poleceń personelu medycznego.
Badanie spirometryczne jest podstawą diagnostyki POChP. Umożliwia ono określenie wskaźnika FEV1 wyrażającego objętość powietrza wydmuchanego w pierwszej sekundzie nasilonego wydechu (który jest najważniejszym parametrem w całym badaniu) oraz wskaźnika FVC określającego natężoną pojemność życiową płuc.
Wynik badania spirometrycznego analizuje lekarz pulmonolog, który na tej podstawie może zdiagnozować nieodwracalną obturację (zwężenie) oskrzeli, co zazwyczaj potwierdza rozpoznanie Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc. Zdarza się natomiast, że badanie spirometryczne jest niewystarczające (niejednoznaczny wynik) – wówczas pacjent jest kierowany na dalszą diagnostykę POChP z wykorzystaniem innych procedur medycznych, które opiszemy w dalszej części artykułu.
Jakie inne badania stosuje się w diagnostyce POChP?
Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc jest klasyfikowana, jako choroba ogólnoustrojowa. Może mieć wpływ na funkcjonowanie całego organizmu, nie tylko układu oddechowego. Często towarzyszy jej szereg innych schorzeń, takich jak choroby układu sercowo-naczyniowego, cukrzyca, osteoporoza, zespół metaboliczny czy rozstrzenie oskrzeli.
Stąd zarówno do diagnostyki POChP, jak i leczenia choroby, należy podejść w sposób holistyczny. W rozpoznaniu Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc wykorzystuje się szereg specjalistycznych badań. Poniżej wymieniamy te najważniejsze:
- Badanie czynnościowe układu oddechowego – nazywane również pletyzmografią, pozwalające określić całkowitą pojemność płuc pacjenta oraz objętość zalegającą, a także sprawdzić wskaźnik FRC (Functional Residual Capacity) dający obraz czynnościowej pojemności zalegającej.
- RTG klatki piersiowej – na podstawie zdjęcia rentgenowskiego lekarz może określić wymiary klatki piersiowej, a także dostrzec cechy rozdęcia miąższu płuc i obecność pęcherzy rozedmowych.
- Echo serca – Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc ma bezpośredni wpływ na funkcjonowanie ludzkiego serca, dlatego ocena jego wymiarów może być bardzo pomocna w diagnostyce POChP.
- EKG – w zaawansowanym stadium choroby badanie EKG może wykazać przerost prawej komory serca.
- Badanie gazometryczne krwi z pulsoksymetrią – gazometria pozwala oszacować wymianę gazową i równowagę kwasowo-zasadową w organizmie, natomiast badanie pulsoksymetrem umożliwia określenie procentowego nasycenia krwi tętniczej tlenem.
- Ergospirometria –jest to badanie składające się z próby wysiłkowej z pomiarem gazów w powietrzu oddechowym oraz 6-minutowego chodu. Przeprowadza się je w celu oceny tolerancji wysiłkowej pacjenta.
Pamiętaj, że jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich obserwujecie u siebie objawy Przewlekłej Obturacyjnej Choroby Płuc, tj. przewlekły kaszel, duszność, obniżoną tolerancję wysiłku czy odkrztuszanie plwociny, to warto jak najszybciej zgłosić się do lekarza i poddać diagnostyce. Nowoczesne metody leczenia POChP dają szansę na kontrolowanie choroby, a tym samym na zachowanie aktywności życiowej.
Więcej informacji na temat metod diagnostyki POChP można znaleźć na stronie internetowej https://oddychajmy.pl.